Masz pytania? Zadzwoń: 571 394 901
Kredyt Wrocław

Stopa referencyjna w 2022 roku
- co to jest?
Ekspert wyjaśnia!

Dodano: 07.10.2022    |    Zaktualizowano: 02.01.2024

Stopa referencyjna w 2022 roku - co to jest? Ekspert wyjaśnia! Stopa referencyjna w 2022 roku - co to jest? Ekspert wyjaśnia!

Z tego artykułu dowiesz się:

    Co to jest stopa referencyjna? Jaki ma wpływ na kredyty?

    Stopa referencyjna jest to jeden z ważniejszych wskaźników na polskim rynku finansowym. Ma bardzo duży wpływ na m.in. na wysokość oprocentowania kredytów. Oznacza to, że stopa referencyjna w dużej mierze decyduje o tym, jak będzie kształtować się nasza rata kredytowa. Z artykułu przygotowanego przez ekspertów kredytowych z kredytwroclaw.pl, dowiesz się, co to jest stopa referencyjna NBP i dlaczego ma takie duże znaczenie.

    Stopa referencyjna - wstęp

    Co ma wpływ na oprocentowanie kredytów? W jaki sposób kształtuje się oprocentowanie naszych zobowiązań kredytowych. Przede wszystkim powinieneś wiedzieć, że oprocentowanie kredytów hipotecznych oraz wszystkich innych zobowiązań ze zmienną stopą procentową to suma dwóch zmiennych. Jedną z nich jest marża kredytowa, która stanowi zysk banku za udzielenie konkretnego kredytu, a drugą jest właśnie stopa referencyjna. Stopa referencyjna NBP ma zatem duży wpływ na koszt kredytu i wysokość naszej raty. Dowiedz się, w jaki sposób jest ustalana.

    Stopa referencyjna – co to jest?

    Rada Polityki Pieniężnej odpowiedzialna jest za ustalanie nie tylko stawki referencyjnej, która ma wpływ na kredyty, ale również pozostałych stóp procentowych. Zaliczamy do nich stopę depozytową, lombardową, redyskontową i oczywiście stopę referencyjną. Warto dodać w tym miejscu, że RPP to organ decyzyjny Narodowego Banku Polskiego. Chcesz dowiedzieć się, co to jest stopa referencyjna i dlaczego ma taki duży wpływ na koszt kredytów? Sprawdźmy, jak brzmi jej definicja.

    Stopa referencyjna jest to wskaźnik rentowności bonów pieniężnych emitowanych przez NBP w trakcie podstawowych operacji otwartego rynku (operacje REPO), takich jak zakup lub sprzedaż krótkoterminowych bonów pieniężnych na rynku międzybankowym. W ten sposób bank centralny oddziałuje na wysokość krótkoterminowych stóp procentowych na rynku międzybankowym oraz zwiększa lub ogranicza środki banków na ich rachunkach w banku centralnym.

    Stopa referencyjna NBP od 1998 roku należy do podstawowych stóp procentowych w Polsce, a o jej wysokości decyduje RPP. Stopę referencyjną wykorzystuje się również do obliczenia wartości pomocy publicznej w formie pożyczek czy odroczenia terminu płatności.

    Wysokość stopy procentowej podawana jest do publicznej wiadomości. Na stronie NBP możesz znaleźć informacje o wysokości wszystkich stóp procentowych. Możesz z łatwością zweryfikować wartość stopy referencyjnej podczas podpisywania umowy kredytowej.

    Przejdźmy teraz do oprocentowania kredytów. Do ustalenia oprocentowania kredytów służy stopa bazowa. Stawką referencyjną dla kredytów o zmiennym oprocentowaniu są rynkowe stopy procentowe, czyli WIBOR. Natomiast do ustalenia wysokości oprocentowanie zobowiązań o oprocentowaniu stałym stopą bazową może być stopa referencyjna NBP.

    Stopa referencyjna służy również do szacowania wartości pomocy de minimis, dokładnego określenia wysokości oprocentowania kredytów oraz ma wpływ na wysokość odsetek za opóźnienia w płatnościach.

    Jeżeli chcesz sprawdzić, po jakiej minimalnej cenie banki organizują operacje otwartego rynku, to przeanalizuj wykres stopy referencyjnej, który zawiera aktualne i historyczne dane oraz informacje, kiedy uległy aktualizacji.

    Od czego zależy jej wysokość stopy referencyjnej?

    Stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego jest bardzo ważnym narzędziem, które służy do kształtowania polityki pieniężnej państwa. Za pomocą stopy referencyjnej NBP może wpływać na poziom inflacji, czy też koszt kredytów. Kiedy NBP decyduje się na podniesienie stopy procentowej, to w ten sposób zmniejsza tempo inflacji i spowalnia rozwój gospodarczy. Kiedy natomiast dojdzie do obniżenia stopy referencyjnej, to dochodzi do ożywienia gospodarki. Stopa referencyjna jest zatem potrzebna do walki z recesją. W ten sposób NBP zwiększa dostępność kredytów, pobudzę inwestycje i konsumpcję. Podsumowując, stopa referencyjna ustalana jest przez Radę Polityki Pieniężnej. Podczas normowania stopy procentowej RPP bierze pod uwagę szereg wskaźników ekonomicznych i czynników gospodarczych. Kiedy spojrzymy na obecną sytuację gospodarczą, to ciężko przewidzieć, kiedy zakończy się proces wzrostu stóp procentowych i na jakim poziomie się zatrzyma.

    Stopa referencyjna NBP a inflacja

    Warto wrócić na chwilę do 2020 roku, gdy RPP konsekwentnie obniżała główne stopy procentowe, żeby zneutralizować ekonomiczne skutki pandemii koronawirusa. Wcześniej, czy później należało się w związku z tym spodziewać inflacji. Niestety dynamika inflacji zaskoczyła nas wszystkich. Obecnie jest najwyższa od 1997 r. i wynosi aż 17,2% r./r. Analitycy zgodnie twierdzą, że kolejna podwyżka stóp procentowych jest nieunikniona, ponieważ jest to jedna z metod, która ma za zadanie zatrzymać wzrost cen. Takie rozwiązanie ma jednak poważne wady. Zaliczamy do nich m.in. wzrost kosztów kredytów gotówkowych i kredytów hipotecznych. Kiedy inflacja rośnie, to banki chcą się zabezpieczyć i stosują wyższą marżę albo zwiększają minimalny wkład własny.

    Inflacja, stopy procentowe i kredyty są ze sobą ściśle powiązane. Sytuacja gospodarcza nie sprzyja obecnie kredytobiorcom.

    Przypominamy, że od 9 kwietnia do 28 maja 2020 roku stawka referencyjna NBP wynosiła tylko 0,50%. Chcąc walczyć ze skutkami pandemii koronawirusa, została obniżona do najniższej w historii wartości i wyniosła 0,10%. Obecnie stopa referencyjna wynosi 6,75%.

    Wysokość stopy referencyjnej 2022

    Pandemia koronawirusa miała bardzo duży wpływ na naszą gospodarkę. NBP chcąc zniwelować negatywne skutki pandemii, obniżył stopy procentowe do rekordowo niskiego poziomu. Od wiosny 2020 r. aż do jesieni 2021 roku stopa referencyjna w Polsce utrzymywała się poniżej 1%. Działania miały na celu ożywienie gospodarki po lockdownie. Kredyty były bardzo tanie, dzięki czemu banki odnotowały bardzo wysoką sprzedaż.

    Jednak już od października 2021 roku inflacja zaczęła gwałtownie rosnąć. Wzrost inflacji próbowano zahamować poprzez podniesienie wartości stopy referencyjnej. Pod koniec 2021 r. inflacja wynosiła 8,9%, a w 2022 r. doszła do poziomu 9,2%, by we wrześniu osiągnąć rekordowy poziom już 17,2%. W październiku i listopadzie 2021 r. stawka referencyjna prawie zbliżyła się do wartości sprzed pandemii, a obecnie wynosi już 6,75%. Sprawdźmy historię podwyżek stóp procentowych:

    • 6 października 2021 roku: 0,50%,
    • 4 listopada 2021 roku: 1,25%,
    • 8 grudnia 2021 roku: 1,75%,
    • 4 stycznia 2022 roku: 2,25%,
    • 8 lutego 2022 roku: 2,75%,
    • 8 marca 2022 roku: 3,50%,
    • 9 kwietnia 2022 roku: 4,50%,
    • 6 maja 2022 roku: 5,25%,
    • 8 czerwca 2022 roku: 6,00%,
    • 7 lipca 2022 roku – 6,50%,
    • 7 września 2022 roku – 6,75%.

    Pierwotnie zakładano niewielkie podwyżki stóp procentowych. Rosnąca inflacja spowodowała jednak, że od października 2021 r. stopy procentowe są sukcesywnie podnoszone, praktycznie co miesiąc. Analitycy mówią, że to koniec taniego pieniądza i w zasadzie jest pewne, że do końca 2022 r, stopy procentowe będą dalej rosnąć.

    Na co ma wpływ stopa referencyjna?

    Na co wpływa stopa referencyjna? Przede wszystkim na oprocentowanie kredytów. Stopy procentowe na rynku międzybankowym w pośredni sposób wpływają na oprocentowanie kredytów, lokat terminowych, kart kredytowych i innych produktów bankowych, z których korzystają zarówno klienci indywidualni, jak i przedsiębiorcy. Stopa referencyjna decyduje o wysokości stawki WIBOR, która stanowi bazę dla ustalania oprocentowania kredytów.

    Każda zmiana wartości stopy referencyjnej przez RPP ma wpływ na wysokość inflacji i koszt kredytów. Kiedy stopa bazowa rośnie, to kredyty hipoteczne drożeją, a my płacimy wyższe raty.

    Stopa referencyjna decyduje również o wysokości pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom w ramach tzw. pomocy de minimis. Oznacza to, że stopa referencyjna w ZUS składa się ze stopy bazowej, która jest ustalana indywidualnie dla każdego kraju przez Komisję Europejską indywidualnie dla każdego kraju Unii Europejskiej oraz marży. Bazowa stopa referencyjna ZUS od 1 marca 2022 roku wynosi 2,85%.

    Jakie są prognozy dla stopy referencyjnej NBP na najbliższe miesiące?

    Za nami już 11 podwyżek stóp procentowych, które są na najwyższym poziomie co najmniej od dekady. Podwyżki stóp procentowych wpłynęły również na wzrost wskaźników referencyjnych dla zobowiązań w złotych i w walucie obcej, czyli WIBOR-u i EURIBOR-u.). Kredytobiorcy, którzy zdecydowali się na kredyty o oprocentowaniu zmiennym, muszą płacić raty o co najmniej kilkaset złotych większe. Spadła również zdolność kredytowa Polaków.

    Kryzys dotyczy nie tylko Polski, ale wszystkich krajów na świecie. Został on wywołany przez wojnę na Ukrainie, pandemię koronawirusa i galopującą inflację. Kryzys gospodarczy dotknął wiele branż na całym świecie. Chwilowo musimy zapomnieć stabilizacji gospodarczej i finansowej. Jak już wspominaliśmy, analitycy przewidują kolejne podwyżki stóp procentowych w Polsce i w wielu innych krajach. Co prawda Adam Glapiński na sopocki molo zarzekał się, że nie będzie więcej podwyżek, jednak przy takiej inflacji trudno sądzić, że dotrzyma danego słowa. Szacunki analityków rynkowych wyraźnie mówią, że pod koniec roku stopy procentowe będą kształtować się na poziomie 7% do 8,5%. Biorąc pod uwagę tegoroczne tempo zmian, prognozy są jak najbardziej uzasadnione.

    Stopa referencyjna a WIBOR

    Jak już wspominaliśmy wyżej, stopa referencyjna ma duży wpływ na stawkę WIBOR. Kiedy zmienia się wartość stawki referencyjnej, to dochodzi jednocześnie do zmian na rynku bankowym, a wartość WIBOR rośnie lub maleje. WIBOR ma bezpośredni wpływ na oprocentowanie różnego rodzaju zobowiązań kredytowych. Najmocniej wzrost WIBOR odczuwają osoby, które spłacają kredyt hipoteczny.

    Wysokość stawki WIBOR ustalana jest codziennie około południa podczas tzw. fixingu. Na fixingu banki, które wchodzą w skład panelu WIBOR, podają poziom oprocentowania, który decyduje o wysokości WIBOR-u. Warto dodać, że stopa referencyjna WIBOR jest bardzo zbliżona do referencyjnej stopy procentowej. Stopa referencyjna jest zawsze wyższa od stopy depozytowej i niższa od lombardowej. Jeżeli spodziewamy się kolejnych podwyżek stóp procentowych, to wskaźnik WIBOR również będzie rósł, a wraz z nim raty naszych kredytów. Chcesz wiedzieć, ile może wynosić rata Twojego kredytu hipotecznego? Sprawdź prognozy analityków dotyczące zmian wysokości stóp referencyjnych, lombardowych oraz depozytowych. Warto zagłębić się również w projekcje NBP.

    Stopa referencyjna a pozostałe stopy procentowe

    Rada Polityki Pieniężnej jest odpowiedzialna za normowanie pięciu stóp procentowych. Stopa referencyjna jest jedną z nich. Stopy procentowe służą regulowaniu ilości pieniądza znajdującego się na polskim rynku. Stopy procentowe mają bardzo duży wpływ nie tylko na rynek finansowy, ale również na nasze życie. Wartość stóp procentowych decyduje o wysokości oprocentowania kredytów oraz o dochodzie z lokat terminowych. Stopy procentowe wpływają również inflację, czyli wzrost lub spadek cen energii, produktów i usług.

    Na 1 października 2022 roku podstawowe stopy procentowe NBP wynoszą:

    • stopa procentowa referencyjna – 6,75 proc.
    • stopa lombardowa – 7,25 proc.
    • stopa depozytowa – 6,25 proc.
    • stopa redyskontowa weksli – 6,80 proc.
    • stopa dyskontowa weksli – 6,85 proc.

    Każdy klient, który ma lub planuje zaciągnąć kredyt hipoteczny, gotówkowy lub pożyczkę, powinien interesować się rynkiem finansowym i prognozami analityków. Dowiesz się w ten sposób, czy lepiej zaciągnąć kredyt, czy oszczędzać na lokacie. Będziesz mógł też przewidzieć, jak będą wyglądać Twoje wydatki w najbliższym czasie.

    Zapraszamy również do konsultacji z ekspertami kredytowymi z kredytwroclaw.pl.

    Inne artykuły z kategorii - Kredyt hipoteczny

    Zaczerpnij kolejną dawkę wiedzy z poradnika finansowego