Masz pytania? Zadzwoń: 571 394 901
Kredyt Wrocław

Kredyt hipoteczny w Banku Spółdzielczym w 2024 roku
- ekspert wyjaśnia!

Dodano: 20.07.2022    |    Zaktualizowano: 02.01.2024

Kredyt hipoteczny w Banku Spółdzielczym w 2024 roku - ekspert wyjaśnia! Kredyt hipoteczny w Banku Spółdzielczym w 2024 roku - ekspert wyjaśnia!

Z tego artykułu dowiesz się:

    Kredyt hipoteczny w Banku Spółdzielczym - czy warto wziąć kredyt w banku BPS?

    Klienci, którzy planują zaciągnąć kredyt hipoteczny, powinni sprawdzić również ofertę banków spółdzielczych. Kredyt hipoteczny w banku spółdzielczym może mieć porównywalne warunki cenowe, do kredytów udzielanych przez banki komercyjne. Dużą zaletą kredytu hipotecznego w banku spółdzielczym jest większy wybór celów kredytowania, które będą zaakceptowane przez bank. Będziesz jednak musiał spełnić te same warunki, czyli mieć dobrą historię kredytową w BIK-u oraz wysoką zdolność kredytową. Bank sprawdzi, czy będziesz w stanie spłacać na czas ratę kapitałowo-odsetkową. Eksperci kredytowi z kredytwroclaw.pl przygotowali krótki przewodnik po ofercie banków spółdzielczych.

    Dzięki naszemu artykułowi poznasz:

    • Pozycję banków spółdzielczych na polskim rynku hipotek.
    • Najważniejsze cechy i elementy kredytu hipotecznego w Banku Spółdzielczym.
    • Sposób oceny zdolności kredytowej przez banki.
    • Warunki, jakie należy spełnić, żeby uzyskać kredyt mieszkaniowy w BS.
    • Procedurę kredytową w banku spółdzielczym krok po kroku.
    • Przykładowe oferty wybranych banków spółdzielczych
    • Zalety kredytu hipotecznego w banku spółdzielczym. Porównanie z bankami komercyjnymi.

    Kredyt hipoteczny w Banku Spółdzielczym - wstęp

    Zalecamy naszym klientom rozwagę przy wyborze kredytu hipotecznego. Wynika to z tego, że:

    • Kredyt hipoteczny będziemy płacić przez wiele lat, a nasza sytuacja finansowa i zawodowa może ulec zmianie.
    • Koszty kredytu hipotecznego są bardzo wysokie, dlatego warto wybrać najtańszy kredyt hipoteczny i wybrać odpowiedni okres spłaty.

    Dlatego warto skorzystać z pomocy eksperta kredytowego. Kredyt hipoteczny w banku spółdzielczym może być ciekawą alternatywą dla kredytu w banku komercyjnym. Warto sprawdzić warunki takiej oferty i porównać z ofertą popularnych banków. Specjalnie dla Ciebie prześwietliliśmy oferty banków spółdzielczych. Dowiesz się, jakie są warunki cenowe kredytów hipotecznych, czy możesz skorzystać z wakacji kredytowych lub karencji. Banki Spółdzielcze to nie tylko ciekawa oferta kredytów gotówkowych.

    Pozycja banków spółdzielczych na rynku hipotek

    Oferta kredytów hipotecznych w bankach spółdzielczych nie jest powszechnie znana. Większość klientów kieruje swoje kroki do banków komercyjnych. Wynika to z tego, że banki spółdzielcze nie reklamują się intensywnie, a część klientów uważa, że takie banki nie mają stabilnej pozycji na rynku finansowym. Nie jest to oczywiście prawdą. W Polsce działają dwie duże grupy zrzeszające banki spółdzielcze:

    • Bank Polskiej Spółdzielczości,
    • Spółdzielcza Grupa Bankowa.

    Z roku na rok widzimy rosnące zainteresowanie ofertą kredyt mieszkaniowych w bankach spółdzielczych. Saldo kredytów hipotecznych w bankach spółdzielczych wynosiło na koniec 2019 r. 12,9 mld zł. Saldo kredytów hipotecznych denominowanych w walutach obcych wynosiło 12 mln zł. Warto wspomnieć, że kredyty mieszkaniowe stanowiły aż 64,8% wszystkich udzielonych kredytów konsumenckich. Kredyty hipoteczne, które zostały udzielone przez banki spółdzielcze, stanowiły 21% wszystkich kredytów hipotecznych udzielonych w 2019 r. w Polsce. Był to rekordowy rok dla hipotek. Z raportu AMRON-SARFiN możemy się dowiedzieć, że w pierwszych siedmiu miesiącach 2021 r. banki spółdzielcze udzieliły ponad 11 tys. kredytów i było to o 28% więcej niż w tym samym okresie w roku 2020. Wartość udzielonych w tym czasie kredytów przekroczyła 2,7 mld złotych. Oznacza to, że coraz więcej klientów korzysta z oferty banków spółdzielczych.

    Czym charakteryzuje się kredyt hipoteczny w Banku Spółdzielczym?

    Przeglądając oferty kredytów mieszkaniowych w bankach spółdzielczych, można zauważyć, że:

    • grupa BPS oferuje zazwyczaj ten sam produkt hipoteczny,
    • w grupie SGB propozycje kredytów hipotecznych w poszczególnych bankach będą bardziej zróżnicowane.

    Co charakteryzuje ofertę banków spółdzielczych:

    • musisz spełnić w zasadzie te same warunki, które są wymagane przez banki komercyjne. Oznacza to, że ocena Twojej zdolności kredytowej powinna być wysoka. Musisz też wykazać się pozytywną historią kredytową.
    • Nie musisz być członkiem spółdzielni, która jest właścicielem banku, żeby uzyskać pozytywną decyzję kredytową.
    • Banki spółdzielcze podchodzą indywidualnie do swoich klientów, a klienci mają większe możliwości negocjacji cen. Jest to cecha, którą klienci bardzo sobie cenią.
    • Banki spółdzielcze podejmuje różne działania i inicjatywy, które mają na celu rozwój lokalnej społeczności.

    Porównanie ofert kredytu hipotecznego w najpopularniejszych bankach

    Ranking kredytów hipotecznych

    Przykład reprezentatywny
    Przedstawiona symulacja została przygotowana na podstawie aktualnych danych banków oraz informacji podanych przez Klienta. KredytWroclaw.pl nie ponosi odpowiedzialności za błędy obliczeniowe, zmiany w danych banków, o których nie zostało powiadomione, oraz błędy spowodowane podaniem przez Klienta nieprawdziwych informacji. Oferty kredytów przygotowane przez banki mogą różnić się od przedstawionych poniżej wyników. Symulacja ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego.

    Potrzebujesz innej oferty? - wprowadź parametry kredytu

    Kwota kredytu:
    Okres spłaty:
    lat

    Jakie są najważniejsze różnice między kredytem hipotecznym w banku spółdzielczym i komercyjnym?

    Bank komercyjny jest to instytucja finansowa, która jest nastawiona na zysk. Banki spółdzielcze mają inny rodzaj działalności i inne cele. Zysk nie jest najważniejszy. Oprócz tego koszty obsługi zobowiązań klientów są niższe i dzięki temu bank spółdzielczy może zaproponować negocjacje i lepsze warunki cenowe. Eksperci kredytowi z www.kredytwroclaw.pl przygotowali tabelkę, która prezentuje najważniejsze różnice między kredytem mieszkaniowym w banku spółdzielczym a kredytem mieszkaniowym w banku komercyjnym. Są to informacje bardzo istotne z punktu widzenia klienta.

    Cechy oferty kredytowej Banki spółdzielcze     Banki komercyjne
    Prowizje, marże i inne opłaty     Możliwość skorzystania z oferty z atrakcyjnymi warunkami cenowymi.      Warunki kredytowania dostosowane są do realiów rynkowych i celu, jakim jest zysk dla banku
    Negocjacje warunków  Duże możliwości negocjacyjne Małe możliwości negocjacji
    Oprocentowanie   Potencjalnie niższe    Potencjalnie wyższe
    Bezpieczeństwo kredytobiorcy Wysokie, dzięki konieczności zrzeszania się przy kapitale wynoszącym minimum 1 mln euro     Bank odpowiada sam za swoje zobowiązania

    Zastanawiasz się, czy możesz liczyć na atrakcyjny kredyt hipoteczny w banku spółdzielczym? Mamy nadzieję, że rozwialiśmy Twoje wątpliwości. Warto zainteresować się ofertą banków spółdzielczych, zanim zdecydujesz się na konkretny kredyt hipoteczny.

    Przeczytaj: Wniosek o kredyt hipoteczny 2024 - do ilu banków złożyć?

    W jaki sposób banki spółdzielcze oceniają zdolność kredytową?

    Banki spółdzielcze, podobnie jak banki komercyjne muszą działać na podstawie przepisów Prawa bankowego. Dotyczy to również konieczności badania zdolności kredytowej klientów. Przepisy Prawa Bankowego nie opisują i nie narzucają sposobu oceny zdolności kredytowej przyszłych kredytobiorców. W tym przypadku banki spółdzielcze muszą zastosować praktyki, które zostały ujęte w Rekomendacjach przygotowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego. Badanie zdolności kredytowej jest obowiązkowe przy rozpatrywaniu wniosków kredytowych i dotyczy produktów kredytowych każdego rodzaju. Na czym dokładnie polega badanie zdolności kredytowej. W dużym skrócie można powiedzieć, że bank spółdzielczy odejmuje od Twoich dochodów wszystkie koszty stałe, a kwota, która zostanie, powinna wystarczyć na pokrycie nowego zobowiązania. Bank weźmie pod uwagę również źródło dochodu, staż pracy, zawód, wykształcenie wnioskodawcy, jego wiek czy liczbę osób w prowadzonym przez niego gospodarstwie domowym. Algorytm badania zdolności kredytowej jest dość skomplikowany.

    Bezpłatne badanie zdolności kredytowej z ekspertem

    Umów się na bezpłatne spotkanie z ekspertem w naszym biurze, w Twoim domu, telefoniczne lub online.

    Skontaktuj się
    z ekspertem

    Jakie są warunki uzyskania kredytu mieszkaniowego w BS?

    Warunki kredytowania różnią się w zależności od grupy banków spółdzielczych. Banki spółdzielcze z grupy BPS oferują następujące kredyty mieszkaniowe:

    • Okres kredytowania nawet do 30 lat,
    • możliwość sfinansowania zakupu mieszkania, domu, działki budowlanej czy budowy domu,
    • finansowanie w wysokości do 70% wartości nieruchomości, co jest równoznaczne z wkładem własnym na poziomie 30%.

    Oferta kredytów hipotecznych w grupie SGB wygląda następująco:

    • maksymalny okres kredytowania to 25 lat, z możliwością odroczenia spłaty,
    • kwota finansowania zależy od wartości lokalu i może wynieść do 80% wartości nieruchomości.

    Natomiast warunki, które musi spełnić kredytobiorca, są takie same jak w przypadku banków komercyjnych.

    Ile wynosi oprocentowanie kredytu hipotecznego w BS?

    Kredyty hipoteczne w Polsce to przede wszystkim kredyty z oprocentowaniem zmiennym. Oprocentowanie zmienne kredytów hipotecznych składa się z dwóch elementów:

    • stawki referencyjnej WIBOR(R) dla kredytów złotowych,
    • marży banku, która stanowi jego zysk.

    Oprocentowanie kredytu hipotecznego będzie inne w każdym banku spółdzielczym. Oto jak kształtuje się oprocentowanie kredytu mieszkaniowego w zależności od banku:

    Nazwa banku Nazwa produktu Kwota kredytu Okres spłaty Oprocentowanie Prowizja Informacje dodatkowe
    Beskidzki Bank Spółdzielczy (BPS)   Kredyt mieszkaniowy Do 100%kosztów remontu     Do 25 lat 9,77% 1,5%  Marża kredytu obniżana jest z 5% do 4% po ustanowieniu zabezpieczenia hipotecznego
    Bank Spółdzielczy w Cieszynie (BPS)     Kredyt „Mój Dom” Do 80% kosztów inwestycji Do 25 lat WIBOR 1M + marża banku Od 1,5%  Karencja w spłacie do 24 miesięcy
    Bank Spółdzielczy w Kielcach (BPS) Kredyt mieszkaniowy Do 80% kosztów inwestycji Do 25 lat WIBOR 3M + 3,15% 1,75% Odsetki pobierane raz w miesiącu od wykorzystanej kwoty kredytu
    Bank Spółdzielczy w Łomży (BPS) Kredyt mieszkaniowy Do 80% kosztów inwestycji Do 30 lat Suma stopy bazowej WIBOR(R)3M i marży banku Od 1,50% Do 24 miesięcy karencji w spłacie kapitału
    Bank Spółdzielczy w Białymstoku (SGB) Kredyt mieszkaniowy Moje4kąty     Do 80% kosztów inwestycji     Do 30 lat WIBOR(R)3M +2,5 pp. Marży – 9,5% na 17 lipca 2022 r.    0,9%  0 zł za rozpatrzenie wniosku kredytowego
    Bank Spółdzielczy w Kórniku (SGB)     Kredyt mieszkaniowy Do 500 000 zł Do 30 lat 4,44% (WIBOR(R) 12M+marża banku 2,60 pp.)         2% Szeroki wybór celu kredytowania
    Bank Spółdzielczy w Oławie (SGB) Kredyt mieszkaniowy Do 900 000 zł Do 30 lat Oprocentowanie 7,02% 1,99% lub prowizja ustalana indywidualnie Część kredytu można przeznaczyć na dowolne cele
    Bank Spółdzielczy Mazowsze w Płocku (SGB)     Kredyt mieszkaniowy Do 1 mln zł Do 25 lat WIBOR(R) 3M+ marża 2,2%  2%   LtV do 90%

     

    Ubezpieczenie kredytu hipotecznego w banku spółdzielczym

    Podstawowe zabezpieczenie kredytu mieszkaniowego to wpis hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości, która jest celem kredytowania. Zanim sąd dokona wpisu do hipoteki, mija zazwyczaj trochę czasu. Dlatego musisz płacić ubezpieczenie pomostowe, do czasu zakończenia procedury przez sąd. Banki spółdzielcze również starając się zabezpieczyć przed stratami i minimalizować ryzyko związane z udzieleniem kredytu mieszkaniowego. Stąd konieczność ustanowienie dodatkowych zabezpieczeń, tj. ubezpieczenie na życie kredytobiorcy czy ubezpieczenie nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych. Możesz znaleźć ubezpieczenie na własną rękę, ale musi ono spełnić minimalne warunki akceptowalne przez bank. Są one następujące:

    • zakład ubezpieczeń, z którym podpisałeś umowę, znajduje się na Liście Zakładów Ubezpieczeń akceptowanych przez bank,
    • polisa spełnia minimalne kryteria ochrony ubezpieczeniowej.

    W grupie SGB podstawowym zabezpieczeniem spłaty kredytu hipotecznego jest hipoteka na nieruchomości. Dodatkowe zabezpieczenie może stanowić wierzytelności z umowy ubezpieczenia, stosowanej w przypadku nieruchomości zabudowanej.

    Przeczytaj: Ubezpieczenie do kredytu hipotecznego w 2024 roku

    Czy można spłacić przed terminem kredyt w banku spółdzielczym?

    Nie ma żadnych przeciwskazań i przepisów, które uniemożliwiałyby wcześniejszą spłatę kredytu mieszkaniowego. W banku spółdzielczym możesz wcześniej spłacić kredyt hipoteczny bez dodatkowych opłat. Jeżeli zdecydowałeś się na takie rozwiązanie, to powinieneś złożyć do banku odpowiedni wniosek. Powinien on zawierać następujące informacje:

    • nazwa i adres kredytobiorcy,
    • oddziału banku spółdzielczego,
    • numer umowy kredytowej,
    • daty zawarcia umowy kredytowej,
    • oraz czy chcesz spłacić cały kredyt przed terminem, czy tylko jego część.

    Jeżeli chcesz dokonać tylko częściowej spłaty kredytu hipotecznego, to powinieneś zaznaczyć, czy w związku z nadpłatą:

    • chcesz skrócić okres spłaty i pozostawić ratę na obecnym poziomie,
    • chcesz płacić niższe raty kapitałowo - odsetkowe przy zachowaniu okresu spłaty.

    Przeczytaj: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego w 2024 roku - ekspert wyjaśnia!

    Kredyt hipoteczny w banku spółdzielczym – procedura krok po kroku

    W pierwszym kroku powinieneś prawidłowo wypełnić wniosek o kredyt hipoteczny i złożyć go w placówce bankowej. Wniosek kredytowy jest skomplikowany, dlatego zalecamy konsultacje z ekspertem kredytowym z www.kredytwroclaw.pl. O pomoc możesz też poprosić doradcę w banku. Oprócz wniosku przygotuj dokumenty, które poświadczą o wysokości Twoich dochodów. W przypadku umowy o pracę będzie to zaświadczenie o zatrudnieniu i dochodach od pracodawcy. Kolejna grupa dokumentów dotyczy nieruchomości, którą chcesz kupić. Na podstawie tych dokumentów bank obliczy Twoją zdolność kredytową i sprawdzi, czy będziesz w stanie spłacać kredyt hipoteczny. Bank sprawdzi również Twoją wiarygodność. W tym celu skorzysta z raportu BIK, gdzie znajduje się historia Twoich zobowiązań. Negatywne wpisy, opóźnienia w spłacie rat, niespłacone kredyty i pożyczki działają na Twoją niekorzyść. Jeżeli opóźnienia są spore, to bank najprawdopodobniej odmówi Ci kredytu.

    Jeżeli bank oceni Cię pozytywnie, to wtedy umawiasz się na podpisanie umowy. Całą procedurę zakończy transfer na konto dewelopera lub osoby sprzedającej nieruchomość. Twoim zadaniem będzie złożenie do sądu wniosku o ustanowienie hipoteki na rzecz banku i dokonanie wpisu do księgi wieczystej nieruchomości.

    Jakich dokumentów wymagają banki spółdzielcze przy udzielaniu kredytu mieszkaniowego?

    Eksperci kredytowi z www.kredytwroclaw.pl przygotowali listę dokumentów, które są wymagane przez bank spółdzielczy do kredytu hipotecznego. Oprócz wniosku kredytowego powinieneś złożyć:

    • aktualny dokument tożsamości potwierdzający Twoją tożsamość,
    • dokumenty potwierdzające źródło i wysokość dochodów, jak zaświadczenie od pracodawcy, KPIR, PIT,
    • akt notarialny lub decyzja sądu potwierdzająca rozdzielność majątkową,
    • dokumenty dotyczące nieruchomości, która stanowi cel kredytu i jego zabezpieczenie:
      • umowa deweloperska, umowa przedwstępna,
      • umowa kupna – sprzedaży wraz z załącznikami,
      • aktualną wycenę sporządzoną przez rzeczoznawcę majątkowego,
      • wydruk z Centralnej Bazy danych Ksiąg Wieczystych dotyczących stanu z KW lub odpis z KW prowadzonej dla nieruchomości bądź aktualny odpis ze zbioru dokumentów danej nieruchomości,
      • podstawa nabycia praw do nieruchomości;
      • aktualny wypis i wyrys z rejestru gruntów;
      • wypis/zaświadczenie z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego / studium kierunków i zagospodarowania przestrzennego;
      • dokument z powierzchnią użytkową.

     

    Dodatkowe dokumenty do kredytu hipotecznego dotyczą konkretnych przypadków, np. kredytu na remont mieszkania, budowę domu czy na zakup lokalu mieszkalnego.Przykładowo, przy kredycie na zakup mieszkania, trzeba dostarczyć następujące dokumenty:

    • umowę przedwstępną kupna w formie aktu notarialnego lub zwykłej formie pisemnej;
    • ostateczną decyzję administracyjną o pozwoleniu na użytkowanie z załącznikami (w przypadku nabycia nieruchomości na rynku pierwotnym, której budowa została już zakończona);
    • zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej o braku zaległości w opłatach wraz z informacją, komu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do domu/lokalu (w przypadku zakupu spółdzielczego własnościowego prawa).

    Przeczytaj: Ile trzeba zarabiać, aby otrzymać kredyt hipoteczny w 2024 roku

    Jak i gdzie złożyć wniosek o kredyt w BS?

    Zarówno w bankach spółdzielczych należących do grupy SGB jak i do grupy BPS należy złożyć wniosek kredytowy wraz z wymaganymi dokumentami. Są to dokumenty, które potwierdzą źródło i wysokość Twoich dochodów oraz dokumenty związane z nieruchomością. Wniosek o kredyt hipoteczny możesz złożyć w oddziale lub filii banku spółdzielczego.

    Po jakim czasie otrzymam decyzję kredytową oraz środki na konto?

    Zgodnie z przepisami bank spółdzielczy ma 21 dni kalendarzowych na rozpatrzenie wniosku o kredyt hipoteczny. Warunkiem jest dostarczenie przez klienta prawidłowo wypełnionego wniosku wraz z wymaganymi załącznikami. Jeżeli wniosek wymaga poprawy lub brakuje załączników, to proces decyzyjny może się wydłużyć.

    Kiedy decyzja banku będzie pozytywna, to w następnym kroku podpisujesz umowę kredytową w placówce. W celu uruchomienia środków lub transzy kredytu mieszkaniowego musisz złożyć pisemną dyspozycję.

    Do uruchomienia środków dojdzie w terminie wskazanym przez Ciebie w złożonej dyspozycji. Pamiętaj o załączeniu dokumentów, koniecznych do wypłaty pieniędzy. Bank ma siedem dni od wystawienia dyspozycji wypłaty na realizację wypłaty kredytu lub jego transzy. Okres oczekiwania na wypłatę środków z kredytu nie może być dłuższy niż 60 dni kalendarzowych od dnia podpisania kredytu. Do wydłużenia terminu może dojść tylko w uzasadnionych przypadkach.

    Gdzie korzystniej zaciągnąć kredyt hipoteczny – w banku spółdzielczym czy komercyjnym?

    Chcesz wiedzieć, gdzie korzystniej możemy zaciągnąć kredyt hipoteczny? Bank spółdzielczy, czy bank komercyjny? Sprawdźmy to na przykładzie. Zakładamy, że interesujesz się kredytem hipotecznym na kwotę 320 000 zł na 25 lat.

      Santander Bank Bank Spółdzielczy w Cieszynie
    Rata miesięczna  2770,50 zł     2179 zł
    RRSO    9,80%    6,97%
    Całkowity koszt kredytu  511 148 zł     338 408 zł
    Prowizja     0%     1,5% (4800 zł)
    Oprocentowanie 9,14%     6,59%

    Na powyższym przykładzie widać spore różnice między kredytem hipotecznym w banku spółdzielczym a takim samym kredytem w banku komercyjnym. Oczywiście nie zawsze będzie tak, że oferta banku spółdzielczego będzie korzystniejsza. Dlatego zawsze warto porównać oferty zarówno banków komercyjnych, jak i banków spółdzielczych. Pomoże Ci w tym ekspert kredytowy z kredytwroclaw.pl.

    Czy warto zdecydować się na kredyt hipoteczny w banku spółdzielczym?

    Jeżeli chodzi o czynnik kosztowy, to często w bankach spółdzielczych można znaleźć bardzo korzystną ofertę kredytu hipotecznego. Jednak w tym celu należy porównać ofertę takiego banku z ofertą banków komercyjnych. Są duże zalety współpracy z bankiem spółdzielczym:

    • indywidualne podejście do klienta,
    • elastyczna ocena zdolności kredytowej klientów,
    • możliwość zabezpieczenia niskiego wkładu własnego,
    • prostsza procedura kredytowa,
    • pomoc doradców w banku w skompletowaniu dokumentów i w wypełnieniu wniosku kredytowego.

    Oferta kredytowa banków spółdzielczych – dla kogo najlepsza?

    Oferta banku spółdzielczego będzie najlepsza dla osób, które już wcześniej współpracowały z bankiem i korzystały z jego produktów. Jeżeli masz dobrą historię współpracy i na czas spłacałeś swoje zobowiązanie wobec banku spółdzielczego, to możesz liczyć na uproszczone procedury kredytowe. Często możesz też liczyć na atrakcyjną ofertę cenową dla kredytów hipotecznych. Chcesz dowiedzieć się więcej? Skontaktuj się z ekspertami kredytowymi z kredytwroclaw.pl.

    Inne artykuły z kategorii - Kredyt hipoteczny

    Zaczerpnij kolejną dawkę wiedzy z poradnika finansowego